Blog naszej kancelarii

Wybór (nie)odpowiedniej formy prawnej spółki

Jednym z najczęstszych błędów jest wybór nieodpowiedniej formy prawnej spółki. W Polsce do wyboru mamy kilka form prawnych, takich jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.), spółka akcyjna (S.A.), spółka jawna, spółka komandytowa i inne.

• Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.)

Podstawy prawne: art. 151-300 k.s.h.

Minimalny kapitał „na start”: 5.000 zł kapitału zakładowego (art. 154 § 1 k.s.h.).

Odpowiedzialność: wspólnicy nie odpowiadają osobiście za zobowiązania spółki (art. 151 § 4 k.s.h.).

Organy spółki: zarząd, zgromadzenie wspólników, opcjonalnie rada nadzorcza lub komisja rewizyjna (art. 201, 213, 227 k.s.h.).

• Spółka akcyjna (S.A.)

Podstawy prawne: art. 301-490 k.s.h.

Minimalny kapitał „na start”: 100.000 zł kapitału akcyjnego (art. 308 § 1 k.s.h.).

Odpowiedzialność: akcjonariusze nie odpowiadają osobiście za zobowiązania spółki. Odpowiedzialność ogranicza się do wartości posiadanych akcji (art. 301 § 5 k.s.h.).

Organy spółki: walne zgromadzenie, zarząd, rada nadzorcza (art. 368, 381, 393 k.s.h.).

• Prosta spółka akcyjna (P.S.A.)

Podstawy prawne: art. 300¹-300¹³⁴ k.s.h.

Minimalny kapitał „na start”: 1 zł kapitału akcyjnego (art. 300³ § 1 k.s.h.).

Odpowiedzialność: akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółkin(art. 300¹ § 4 k.s.h.).

Organy spółki: zarząd albo rada dyrektorów, rada nadzorcza, walne zgromadzenie (art. 300⁵², 300⁶⁸, 300⁸⁰ k.s.h.).

• Spółka jawna (sp.j.)

Podstawy prawne: art. 22-85 k.s.h.

Minimalny kapitał „na start”: brak określenia

Odpowiedzialność: wspólnicy odpowiadają solidarnie i całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki (art. 22 § 2 k.s.h.).

Organy spółki: brak wyodrębnionych organów; generalnie wszyscy wspólnicy prowadzą sprawy spółki (art. 39 k.s.h.), jednak można to zmienić (art. 40 k.s.h.)

• Spółka komandytowa (sp.k.)

Podstawy prawne: art. 102-124 k.s.h.

Minimalny kapitał ”na start”: brak określenia

Odpowiedzialność: komplementariusze odpowiadają całym swoim majątkiem, komandytariusze tylko do wysokości sumy komandytowej (art. 111 k.s.h.).

Organy spółki: brak wyodrębnionych organów; zarządzanie spółką leży po stronie komplementariuszy (art. 117, 121 k.s.h.).

• Spółka komandytowo-akcyjna (S.K.A.)

Podstawy prawne: art. 125-150 k.s.h.

Minimalny kapitał „na start”: 50.000 zł kapitału zakładowego (art. 126 § 2 k.s.h.).

Odpowiedzialność: komplementariusze odpowiadają całym swoim majątkiem, akcjonariusze nie odpowiadają osobiście za zobowiązania spółki (art. 125 i 135  k.s.h.).

Organy spółki: Walne zgromadzenie, rada nadzorcza – opcjonalnie (art. 138, 145 k.s.h.).

• Spółka partnerska (sp.p.)

Podstawy prawne: art. 86-101 k.s.h.

Minimalny kapitał „na start”: brak określenia

Odpowiedzialność: partnerzy odpowiadają za zobowiązania wynikające z działalności zawodowej innych partnerów tylko do wysokości wniesionego wkładu (art. 89 k.s.h.).

Organy spółki: brak wyodrębnionych organów; wszyscy partnerzy prowadzą sprawy spółki (art. 96 k.s.h.), jednak można w umowie przewidzieć funkcjonowanie zarządu (art. 97 k.s.h.)

Jak uniknąć tego błędu:

• przeanalizuj dokładnie specyfikę każdej formy prawnej zgodnie z kodeksem spółek handlowych;
• skonsultuj się z radcą prawnym lub adwokatem, który pomoże dobrać odpowiednią formę do twojej działalności;
• rozważ wielkość planowanej działalności, liczbę wspólników oraz planowane inwestycje.

Brak starannie sporządzonej umowy spółki

Umowa spółki to kluczowy dokument, który reguluje funkcjonowanie spółki. Niewłaściwie sporządzona umowa może prowadzić do konfliktów pomiędzy wspólnikami oraz problemów prawnych. Oto, jak można uniknąć tego błędu dla różnych typów spółek, zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych.

• Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.):
  • art. 157 § 1 k.s.h.: Umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego.
  • treść umowy (art. 157 § 2 k.s.h.):
    • firma i siedziba spółki;
    • przedmiot działalności spółki;
    • wysokość kapitału zakładowego;
    • informacja, czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział;
    • liczba i wartość nominalna udziałów objętych przez każdego wspólnika;
    • czas trwania (jeśli jest oznaczony)
• Spółka akcyjna (S.A.):
  • art. 301 § 2 k.s.h.: statut musi być sporządzony w formie aktu notarialnego.
  • treść statutu (art. 304 k.s.h.), to m.in.:
    • firma i siedziba spółki;
    • przedmiot działalności spółki;
    • wysokość kapitału zakładowego;
    • wartość nominalna akcji i ich liczba;
    • wskazanie, czy akcje są imienne, czy na okaziciela;
• Prosta spółka akcyjna (P.S.A.):
  • art. 300⁶ k.s.h.: umowa prostej spółki akcyjnej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego
  • treść umowy (art. 300⁵ k.s.h.), to m.in.:
    • firma i siedziba spółki;
    • przedmiot działalności spółki;
    • liczba, serie i numery akcji, związane z nimi uprzywilejowanie, akcjonariuszy obejmujących poszczególne akcje oraz cenę emisyjną akcji;
    • organy spółki;
    • czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony;
• Spółka jawna (sp.j.):
  • art. 23 k.s.h.: umowa spółki jawnej powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności.
  • treść umowy (art. 25 k.s.h.):
    • firma i siedziba spółki;
    • określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość;
    • przedmiot działalności spółki;
    • czas trwania spółki (jeżeli jest oznaczony);
• Spółka komandytowa (sp.k.):
  • art. 106 k.s.h: umowa spółki komandytowej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
  • treść umowy (art. 105 k.s.h.):
    • firma i siedziba spółki;
    • przedmiot działalności spółki;
    • oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość;
    • wartość sumy komandytowej;
    • czas trwania spółki (jeżeli jest oznaczony);
• Spółka komandytowo-akcyjna (S.K.A.):
  • art. 131 k.s.h.: statut spółki komandytowo-akcyjnej musi być sporządzony w formie aktu notarialnego.
  • treść statutu (art. 130 k.s.h.), to m.in.:
    • firma i siedziba spółki;
    • przedmiot działalności spółki;
    • wysokość kapitału zakładowego;
    • wartość nominalna akcji i ich liczba;
    • wskazanie, czy akcje są imienne, czy na okaziciela;
    • oznaczenie wkładów wnoszonych przez komplementariuszy i ich wartość;
• Spółka partnerska:
  • art. 92 k.s.h.: umowa spółki partnerskiej powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności
  • treść umowy (art. 91 k.s.h.), to m.in.:
    • firma i siedziba spółki;
    • określenie wkładów wnoszonych przez każdego partnera i ich wartość;
    • przedmiot działalności spółki;
    • nazwiska i imiona partnerów;
    • oznaczenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki;

Dodać należy, że obecnie możliwe jest także w pewnych przypadkach zawarcie umowy spółki w formie elektronicznej (system S24) przy wykorzystywaniu wzorca umowy. Ma to ten minus, że pole do modyfikacji postanowień umowy jest bardzo ograniczone.

Skorzystanie z usług doświadczonego radcy prawnego czy adwokata przy sporządzaniu umowy spółki jest kluczowe, aby uniknąć błędów formalnych i prawnych. Prawnik może pomóc w:

• zrozumieniu wymogów prawnych wynikających z k.s.h.;
• sporządzeniu umowy zgodnie z obowiązującymi przepisami;
• wprowadzeniu rozwiązań, które mogą zabezpieczyć interesy wspólników w różnych scenariuszach.

Wprowadzająca w błąd nazwa spółki

Kiedy rozpoczynamy działalność gospodarczą, wybór nazwy firmy jest jednym z pierwszych i najważniejszych kroków, które musimy podjąć. Nazwa firmy nie tylko buduje jej tożsamość, ale również wpływa na sposób, w jaki jest postrzegana przez klientów. Należy jednak pamiętać, że wybór nazwy niesie ze sobą również odpowiedzialność prawną. Nazwa firmy nie może wprowadzać w błąd co do charakteru działalności ani przypominać już istniejących marek, co mogłoby prowadzić do konfliktów prawnych.

Wybierając nazwę dla swojej działalności, należy mieć na uwadze, że pewne określenia są zastrzeżone dla specyficznych sektorów. Przykładowo, nazwanie pensjonatu „bankiem” lub „szpitalem” jest niedopuszczalne, ponieważ takie terminy są ściśle zarezerwowane dla instytucji finansowych i medycznych. Nazwa firmy powinna odzwierciedlać rzeczywisty charakter prowadzonej działalności, aby nie wprowadzać konsumentów w błąd. Niewłaściwe nazwanie firmy może nie tylko zaszkodzić jej reputacji, ale również prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych.

Aby uniknąć problemów prawnych związanych z wyborem nazwy firmy, należy przede wszystkim przeprowadzić dokładne badanie rynku i rejestrów znaków towarowych. Warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie własności intelektualnej, który pomoże ocenić, czy wybrana nazwa nie narusza cudzych praw. Ponadto, warto sprawdzić, czy nazwa nie jest zarezerwowana dla specyficznych branż i czy nie wprowadza w błąd co do charakteru działalności firmy.

Wybór kodu PKD

W trakcie zakładania spółki, jednym z kluczowych etapów jest właściwe określenie kodów PKD (Polska Klasyfikacja Działalności). Przepisy jasno określają, że liczba wpisywanych do KRS numerów PKD nie może przekroczyć dziesięciu. W ramach tych dziesięciu kodów, jeden musi być wyraźnie oznaczony jako główny przedmiot działalności, co determinuje przeważający obszar funkcjonowania spółki.

Istotne jest, aby wybrane kody PKD były w pełni zgodne z treścią umowy spółki oraz jej rodzajem. Różne typy spółek mają określone przepisy regulujące, jakie rodzaje działalności mogą prowadzić. Na przykład, pewne kody PKD są zarezerwowane tylko dla określonych form prawnych, takich jak spółki akcyjne czy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Niezgodność pomiędzy deklarowanymi kodami a rodzajem spółki może prowadzić do problemów prawnych oraz administracyjnych.

Niektóre rodzaje działalności mogą być całkowicie niedozwolone dla pewnych typów spółek. Na przykład, działalność ubezpieczeniowa jest zastrzeżona wyłącznie dla spółek akcyjnych, co oznacza, że inne formy spółek nie mogą jej prowadzić, nawet jeśli zadeklarują odpowiednie kody PKD. Wybierając kody PKD, należy dokładnie zapoznać się z regulacjami prawnymi, aby uniknąć potencjalnych komplikacji.

Podsumowanie

Zakładanie spółki to złożony proces, który wymaga starannego planowania i dogłębnego zrozumienia zarówno rynkowych, jak i prawnych aspektów prowadzenia działalności gospodarczej. Uniknięcie najczęstszych błędów, takich jak brak dokładnej analizy rynkowej oraz nieznajomość przepisów prawnych, może znacząco zwiększyć szanse na sukces. Przeprowadzenie rzetelnych badań oraz skorzystanie z opieki kancelarii radcy prawnego albo adwokata to kluczowe kroki, które zapewnią solidne fundamenty dla każdej spółki. Każda decyzja powinna być dobrze przemyślana, a wszelkie dokumenty starannie sporządzone.

Jeśli potrzebujesz wsparcia w tym procesie, skontaktuj się z nami, aby uzyskać profesjonalne doradztwo i zabezpieczyć przyszłość swojej firmy.

Tekst opracowali: dr Rafał R. Wasilewski, radca prawny / Maja M. Długosz, aplikantka radcowska

• About
• Latest Posts

dr Rafał R. Wasilewski

dr Rafał R. Wasilewski at Kancelaria Radcy Prawnego dr Rafał R. Wasilewski

radca prawny wpisany na listę radców prawnych przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Szczecinie (Sz-1610), założyciel i właściciel kancelarii, doktor nauk prawnych zajmujący się prawem gospodarczym (m.in. prawo konkurencji, prawo umów gospodarczych, prawo konsumenckie, procesy gospodarcze) oraz cywilnym.

Latest posts by dr Rafał R. Wasilewski (see all)

• Prosta spółka akcyjna – wady i zalety - 17 marca 2025
• Ochrona dobrego imienia (dóbr osobistych) przedsiębiorcy i spółki - 10 marca 2025
• GPSR: czy zawsze instrukcje i informacje na temat bezpieczeństwa są niezbędne? - 3 marca 2025