Blog naszej kancelarii

Przedsiębiorca jako “konsument” (zmiany 1.01.2021)

stojące naprzeciwko monitory, z ekranów wystają dłonie dokonujące sprzedaży
Dotychczas osoby prowadzące działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG przy zakupie jakichkolwiek towarów lub usług "na firmę" (gdy otrzymywały fakturę VAT na prowadzoną działalność gospodarczą) były traktowane jako profesjonaliści i nie korzystały z ochrony, do jakiej przywykli konsumenci. Od 1 stycznia 2021 r. przedsiębiorcy prowadzący taką działalność gospodarczą (CEIDG) posiadają jednak wyższą ochronę przy zawieraniu umów jako kupujący. W dzisiejszym wpisie omówiono najważniejsze zmiany w prawie.

Spis treści

Dnia 1 stycznia 2021 r. weszła w życie ustawa z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (Dz.U. poz 1495 ze zm.), która m.in. przyznała dodatkowe uprawnienia niektórym przedsiębiorcom – osobom fizycznym (prowadzącym działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG). Na skutek zmian w prawie w niektórych przypadkach tacy przedsiębiorcy będą posiadali takie prawa, jakie są przyznane konsumentom. Można stwierdzić, że w konsekwencji powstała specyficzna kategoria quasi-konsumentów. W związku z wątpliwościami, jakie wpływają do naszej kancelarii od Klientów, postanowiliśmy przedstawić najważniejsze kwestie w formie niniejszego wpisu. Trzeba pamiętać, że zmiany dotyczą umów zawieranych od 1 stycznia 2021 r. (art. 70 ww. ustawy).

Kim jest quasi-konsument?

Zgodnie ze zmianami ochronie podobnej do ochrony przewidzianej dla konsumentów będą podlegali przedsiębiorcy kwalifikowani do następującej grupy: osoby fizycznej zawierające umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla niej charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. W konsekwencji dodatkowe uprawnienia analogiczne do tych, z których korzystają konsumenci dotyczą:

  • przedsiębiorców będących osobami fizycznymi (można w konsekwencji stwierdzić, że będą to nie tylko osoby prowadzące indywidualną tj. jednoosobową działalność gospodarczą, ale także wspólnicy spółki cywilnej, o ile są osobami fizycznymi)
  • zawierających umowy związane bezpośrednio z prowadzoną działalnością gospodarczą (jest to istotne, ponieważ gdyby dana umowa była związane tylko pośrednio z działalnością, to taka osoba byłaby konsumentem – art. 221 k.c.)
  • a umowy nie posiadają charakteru zawodowego (ma to wynikać z treści umów, a świadczyć o tym może w szczególności określenie przedmiotu działalności gospodarczej ujawnionego w CEIDG)

Pozornie wystarczy spełnić powyższe przesłanki, jednak w praktyce zakwalifikowanie danej osoby do katalogu quasi-konsumentów może być trudne. Przede wszystkim bardzo często osoby podlegające wpisowi do CEIDG jako przedmiot działalności gospodarczej w CEIDG wskazują szerszy zakres niż rzeczywiście prowadzona działalność. Można przyjąć, że wprowadzona ochrona omawianej kategorii przedsiębiorców ma dotyczyć tylko takich umów, które nie są zbieżne z branżą czy też specjalizacją działalności gospodarczej.

Jakie uprawnienia, jaką ochronę uzyskuje quasi-konsument?

Zwięźle przedstawiając zmiany, jakie wprowadzono, można wskazać na następujące uprawnienia, jakie uzyskają quasi-konsumenci:

  • art. 3855 k.c.: ochrona przed niedozwolonymi (abuzywnymi) postanowieniami umownymi (art. 3851 – art. 3853 k.c.)
  • art. 5564 i art. 5565 k.c.: stosowanie większości przepisów o rękojmi dotyczących konsumentów do quasi– konsumentów (występują jednak pewnie różnice, jak np. możliwość wyłączenia czy ograniczenia rękojmi)
  • art. 38a ustawy o prawach konsumenta: uprawnienie do skorzystania z prawa odstąpienia od umowy zawartej na odległość albo umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa

W związku z powyższymi uprawnieniami, dokonano także zmiany poprzez wprowadzenie art. 5765 k.c. Przepis ten dotyczy odszkodowania należnego sprzedawcy od poprzedniego sprzedawcy (np. hurtowni, producenta) za koszty wynikające ze skorzystania przez quasi-konsumenta z rękojmi.

Jak zmiany wpływają na praktykę prowadzenia działalności gospodarczej?

Sposób funkcjonowania nowych regulacji w praktyce będzie można ocenić dopiero pewnym okresie ich funkcjonowania. Niemniej przedsiębiorcy powinni wdrożyć w swojej codziennej działalności działania, które będą uwzględniał wprowadzone zmiany. Klientom, którzy korzystają ze stałej obsługi prawnej naszej kancelarii doradzamy i pomagamy opracować odpowiednią aktualizację regulaminów, ogólnych warunków umów, wzorów umów oraz rozwiązań w zakresie sklepów internetowych.

Jeżeli Państwo również chcieliby dokonać audytu swoich dotychczasowych dokumentów i wprowadzić do nich zmiany zabezpieczające Państwa interesy na przyszłość, zachęcamy do kontaktu!