Dnia 1 stycznia 2021 r. weszła w życie ustawa z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (Dz.U. poz 1495 ze zm.), która m.in. przyznała dodatkowe uprawnienia niektórym przedsiębiorcom – osobom fizycznym (prowadzącym działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG). Na skutek zmian w prawie w niektórych przypadkach tacy przedsiębiorcy będą posiadali takie prawa, jakie są przyznane konsumentom. Można stwierdzić, że w konsekwencji powstała specyficzna kategoria quasi-konsumentów. W związku z wątpliwościami, jakie wpływają do naszej kancelarii od Klientów, postanowiliśmy przedstawić najważniejsze kwestie w formie niniejszego wpisu. Trzeba pamiętać, że zmiany dotyczą umów zawieranych od 1 stycznia 2021 r. (art. 70 ww. ustawy).
Kim jest quasi-konsument?
Zgodnie ze zmianami ochronie podobnej do ochrony przewidzianej dla konsumentów będą podlegali przedsiębiorcy kwalifikowani do następującej grupy: osoby fizycznej zawierające umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla niej charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. W konsekwencji dodatkowe uprawnienia analogiczne do tych, z których korzystają konsumenci dotyczą:
- przedsiębiorców będących osobami fizycznymi (można w konsekwencji stwierdzić, że będą to nie tylko osoby prowadzące indywidualną tj. jednoosobową działalność gospodarczą, ale także wspólnicy spółki cywilnej, o ile są osobami fizycznymi)
- zawierających umowy związane bezpośrednio z prowadzoną działalnością gospodarczą (jest to istotne, ponieważ gdyby dana umowa była związane tylko pośrednio z działalnością, to taka osoba byłaby konsumentem – art. 221 k.c.)
- a umowy nie posiadają charakteru zawodowego (ma to wynikać z treści umów, a świadczyć o tym może w szczególności określenie przedmiotu działalności gospodarczej ujawnionego w CEIDG)
Pozornie wystarczy spełnić powyższe przesłanki, jednak w praktyce zakwalifikowanie danej osoby do katalogu quasi-konsumentów może być trudne. Przede wszystkim bardzo często osoby podlegające wpisowi do CEIDG jako przedmiot działalności gospodarczej w CEIDG wskazują szerszy zakres niż rzeczywiście prowadzona działalność. Można przyjąć, że wprowadzona ochrona omawianej kategorii przedsiębiorców ma dotyczyć tylko takich umów, które nie są zbieżne z branżą czy też specjalizacją działalności gospodarczej.
Jakie uprawnienia, jaką ochronę uzyskuje quasi-konsument?
Zwięźle przedstawiając zmiany, jakie wprowadzono, można wskazać na następujące uprawnienia, jakie uzyskają quasi-konsumenci:
- art. 3855 k.c.: ochrona przed niedozwolonymi (abuzywnymi) postanowieniami umownymi (art. 3851 – art. 3853 k.c.)
- art. 5564 i art. 5565 k.c.: stosowanie większości przepisów o rękojmi dotyczących konsumentów do quasi– konsumentów (występują jednak pewnie różnice, jak np. możliwość wyłączenia czy ograniczenia rękojmi)
- art. 38a ustawy o prawach konsumenta: uprawnienie do skorzystania z prawa odstąpienia od umowy zawartej na odległość albo umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa
W związku z powyższymi uprawnieniami, dokonano także zmiany poprzez wprowadzenie art. 5765 k.c. Przepis ten dotyczy odszkodowania należnego sprzedawcy od poprzedniego sprzedawcy (np. hurtowni, producenta) za koszty wynikające ze skorzystania przez quasi-konsumenta z rękojmi.
Jak zmiany wpływają na praktykę prowadzenia działalności gospodarczej?
Sposób funkcjonowania nowych regulacji w praktyce będzie można ocenić dopiero pewnym okresie ich funkcjonowania. Niemniej przedsiębiorcy powinni wdrożyć w swojej codziennej działalności działania, które będą uwzględniał wprowadzone zmiany. Klientom, którzy korzystają ze stałej obsługi prawnej naszej kancelarii doradzamy i pomagamy opracować odpowiednią aktualizację regulaminów, ogólnych warunków umów, wzorów umów oraz rozwiązań w zakresie sklepów internetowych.
Jeżeli Państwo również chcieliby dokonać audytu swoich dotychczasowych dokumentów i wprowadzić do nich zmiany zabezpieczające Państwa interesy na przyszłość, zachęcamy do kontaktu!
- Radca prawny i adwokat – co ich łączy, co ich dzieli? - 24 stycznia 2022
- Odpowiedzialność osoby zarządzającej: prawo konkurencji i konsumenckie - 21 stycznia 2022
- Życzenia - 22 grudnia 2021